“Met de familieleden in Canada en Australië meegerekend, kom ik op 153 adressen” zegt de dame tegenover mij en ze bladert nogmaals door een ouderwets adressenboekje. “Tsja, zal ik nou wel … of niet …” Ik kijk haar vragend aan. De afgelopen uren heeft ze alle adressen voor de te versturen rouwkaarten verzameld en in een bestand gezet zodat we adreslabels kunnen printen. Ze zucht hoorbaar. “Het gaat om mijn broer, het zwarte schaap van de familie. We hebben hem al zeker 30 jaar niet gezien. Mijn vader had er veel verdriet van maar hij sprak er nooit over. Ik weet niet of ik er goed aan doe hem nu toch een rouwkaart te sturen.” Ze lijkt in gedachten verzonken. “Ja, ik zet zijn adres er toch bij. Hij zal zeker niet komen, maar het blijft toch zijn vader, hè?”
De uitvaart van onze moeder is volledig aan mij voorgegaan
Zichtbaar opgelucht klapt ze het scherm van haar laptop dicht voordat we verder gaan met het bespreken van de uitvaart. Het wordt een grote bijeenkomst met veel sprekers en eerbetoon, vader was actief in vele verenigingen. De dochter knikt vergenoegd. “Erehaag, een rode Cadillac als rouwauto, hij zou het prachtig hebben gevonden.” Het blijft even stil en de dochter neemt een slok van haar koffie. “Weet je, de uitvaart van onze moeder is destijds volledig aan mij voorbijgegaan. Ik was er, maar toch ook weer niet. Ik weet er bijna niets meer van. Ik hoop maar dat dit mij nu niet weer overkomt.” Ik knik begrijpend. “Is het een idee om een uitvaartfotograaf te vragen? Dat zijn gespecialiseerde fotografen die op hele respectvolle wijze een reportage maken zodat je later de waardevolle momenten kunt terugkijken. Ook voor de familie in het buitenland is dat misschien fijn.”
Razende reporter
De dame is duidelijk geïnteresseerd. “Is het niet storend, zo’n razende reporter tijdens de plechtigheid?” Ik leg uit dat, als je aan het begin van de dienst meldt dat er op verzoek van de familie een uitvaartfotograaf aanwezig is, mensen zich er vaak niet aan storen. Bovendien zijn uitvaartfotografen erop getraind zo onzichtbaar en onhoorbaar mogelijk te blijven. “Het is een vak op zich,” besluit ik mijn verhaal. Ze denkt even na, “doe het dan maar.” Als ik enkele weken later op nagesprek kom, om na te praten over de uitvaart, staat de koffie al klaar. “De uitvaart van mijn vader was heel indrukwekkend,” zegt de dame. De sprekers, de muziek en de kleinkinderen die onverwacht samen nog hun mooiste herinneringen aan opa deelden. Onvergetelijk.”
Nooit gedacht
Ze schuift haar koffiekopje aan de kant en haalt een verbazingwekkend modern ogende tablet uit haar tas. “Van mijn dochter,” verduidelijkt ze en in gedachte verzonken swipet ze door de talloze uitvaartfoto’s. “Prachtige foto’s,” zucht ze nogmaals. “En dit vind ik de mooiste.” Met tranen in haar ogen schuift ze de tablet over tafel naar mij toe en vergroot met duim en wijsvinger een foto van de aanwezigen. “Ik had nooit gedacht dat hij zou komen en ik heb hem ook helemaal niet gezien, maar hier, op de achterste rij, helemaal in de hoek. Daar zit mijn broer.”